उचकी आपल्याला कधीही आणि कुठेही लागते. उचकी लागल्यावर आपण साहाजिकच अस्वस्थ होतो आणि लवकरात लवकर ती थांबवण्याच्या प्रयत्न सुरु करतो. सहसा उचकी लागल्यावर आपण पाणी पितो अथवा साखर खातो. मात्र, अनेकदा हे करुनही बराचवेळ उचकी थांबायचं नाव घेत नाही. अशावेळी उचकी थांबवण्यासाठी आपण इतर काही उपाय करु शकतो.
उचकी थांबवण्यासाठी सोप्पे उपाय
- उचकी थांबत नसल्यास जीभेखाली एक किंवा अर्धा चमचा मध ठेवावा. त्याचा त्वरित परिणाम तुम्हाला जाणवेल. तुम्ही कामाच्या ठिकाणी असताना किंवा बाहेर जाताना मधाची छोटी बाटली स्वत:सोबत सहज कॅरी करू शकता.
- उचकी लागल्यावर कानाच्या खालचा भाग काहीवेळ दाबून धरल्यास उचकी थांबते.
- बर्फ किंवा अन्य काही थंड पदार्थ तोंडात ठेवल्यास उचकी थांबण्यास मदत होते.
- मद्यपानानंतर उचकी लागल्यास लिंबाचा छोटा तुकडा जीभेखाली ठेवावा. यामुळे उचकी त्वरित थांबेल.
- पेपर बॅग किंवा कापड यांच्या साहाय्याने देखील तुम्ही उचकी थांबवू शकता. उचकी लागल्यावर कापड किंवा कागदी पिशवी तोंडाजवळ घेऊन श्वास घ्या व सोडा. यामुळे रक्तातील कार्बन डायऑक्साईडचे प्रमाण वाढते आणि उचकी थांबते.
उचकी कशामुळे लागते?
कुणीतरी आपली आठवण काढत असेल तर आपल्याला उचकी लागते, असं पूर्वी अनेकजण म्हणायचे. परंतु उचकी लागण्यामागे काही वैज्ञानिक कारणं आहेत. वैद्यकीय दृष्टीकोणातून आपल्या श्‍वसनक्रियेमध्ये स्नायूंनी बनलेला हा एक मांसल पडदा महत्वाची भूमिका बजावत असतो. शास्त्रीय भाषेत त्याला श्वासपटल म्हणतात. काही अचानक कारणांमुळे या श्‍वासपटलाचे स्नायू आकुंचन पावतात. ही प्रक्रिया आपल्या मर्जीने नाही तर शरीरातील काही बदलांमुळे घडते. (उदाहरणार्थ- अति गरम किंवा थंड पदार्थ खाणे, खूप दम लागणे, मद्यपान वा धूम्रपान इत्यादी ) हे आकुंचन आपल्या मर्जीने घडत नाही. ती एक अनैच्छिक क्रिया असते.
उचकी लागण्यावर आवाज का येतो ?
हे स्नायू जेव्हा आकुंचन पावतात त्यावेळी काही क्षणासाठी घशातल्या स्वरयंत्राच्या ताराही एकमेकांच्या जवळ येतात. त्यातूनच ‘हिक्’ किंवा ‘हिचक’ असा उचकीचा आवाज येतो.
हेही वाचा :
