भारतीय नागरिकांसाठी आरबीआयकडून एक महत्त्वाची बातमी समोर येत आहे. बँकेतून पैसे काढताना ग्राहकांना रागेंचा आणि गैरसोयीचा त्रास होऊ नये यासाठी एटीएम मशीन वापरात आणण्यात आल्या. या एटीएम मशीनच्या माध्यमातून ग्राहकांना कोणत्याही ठिकाणी पैसे काढण्याची सुविधा उपलब्ध करून देण्यात आली. संबंधीत बँकेच्या डेबिट कार्डच्या माध्यमातून ग्राहकांना पैसे काढता येतात. सद्यस्थितीत एटीएममधून केवळ नोटा काढता येत होत्या. मात्र आता ग्राहकांना चिल्लरही या एटीएममधून मिळणार आहेत.
बुधवारी आरबीआय एमपीसीच्या तीन दिवसीय बैठक झाली. या बैठकीनंतर गव्हर्नर शक्तीकांत दास यांनी सलग सहाव्यांदा रेपो दरात वाढ करण्याची घोषणा केली. तसेच, QR कोड आधारित नाणे वेंडिंग मशीन्सचा पायलट प्रकल्प सुरू करण्याची घोषणा केली. (rbi to launch qr code based coin vending machines as pilot project in 12 cities says rbi governor)
‘मध्यवर्ती बँक QR कोड आधारित व्हेंडिंग मशीनचा पायलट प्रोजेक्ट लॉन्च करणार आहे. नाण्यांची उपलब्धता वाढवणे हा त्याचा उद्देश आहे. रिझर्व्ह बँक सुरुवातीच्या टप्प्यात देशातील 12 शहरांमध्ये हा प्रकल्प सुरू करणार आहे. ही QR कोड आधारित व्हेंडिंग मशीन UPIद्वारे वापरली जाणार आहे. नोटांऐवजी नाणी वितरीत करतील. मात्र, या पथदर्शी प्रकल्पासाठी कोणत्या 12 शहरांची निवड करण्यात आली आहे’, असे आरबीआय गव्हर्नर शक्तीकांत दास यांनी सांगितले.
या कॉईन व्हेंडिंग मशिन्समधील कोणताही ग्राहक त्याच्या UPI अॅपद्वारे मशीनच्या वरचा QR कोड स्कॅन करून नाणी काढू शकेल. ग्राहक जितकी नाणी काढेल, ती रक्कम त्याच्या नोंदणीकृत बँक खात्यातून डेबिट केली जाईल. ज्याप्रकारे एटीएममधून डेबिट कार्डद्वारे नोटा काढल्या जातात. त्याचप्रमाणे या मशीनमधून QR कोड स्कॅन करून नाणी काढता येणार आहे. 12 शहरांमध्ये सुरू होणाऱ्या या पथदर्शी प्रकल्पाच्या यशाच्या आधारे त्याचा विस्तार करण्यात येणार आहे.
रिझर्व्ह बँकेच्या गव्हर्नरने रेपो दरवाढीच्या निर्णयाने देशातील सर्वसामान्य जनतेला धक्का दिला असतानाच त्यांनी अशा नव्या घोषणांमधून दिलासा देण्याचे काम केले आहे. एमपीसीमध्ये झालेल्या चर्चेनंतर घेतलेल्या निर्णयांची माहिती देताना शक्तीकांत दास यांनी असेही सांगितले की, आता परदेशातून येणाऱ्या प्रवाशांसाठी यूपीआय सुविधा सुरू करण्याचा विचार केला जात आहे. कृपया येथे सांगा की या वर्षाच्या पहिल्या बैठकीत रिझर्व्ह बँकेने पॉलिसी रेट किंवा रेपो रेट .25 टक्क्यांनी वाढवले आहेत. यानंतर रेपो रेट 6.50 टक्के झाला आहे.
हेही वाचा – मोदी सरकार तिरंग्यातून हिरवा रंग काढू शकते का?, बिल्कीस बानोला न्याय मिळेल का?; ओवैसींचा सवाल
