Thursday, March 27, 2025
27 C
Mumbai
Homeसंपादकीयदिन विशेषTalat Mahmood : पार्श्वगायक, गझलचे बादशहा तलत महमूद

Talat Mahmood : पार्श्वगायक, गझलचे बादशहा तलत महमूद

Subscribe

तलत महमूद हे एक भारतीय पार्श्वगायक होते. त्यांना भारतीय चित्रपटातील सर्वात महान आणि लोकप्रिय पुरुष गीत आणि गझल गायकांपैकी एक मानले जाते. ते त्यांच्या थरथरत्या आणि रेशमी आवाजात मृदू आणि उदास गझल गाण्यासाठी विशेषत: प्रसिद्ध होते. त्यांचा जन्म २४ फेब्रुवारी १९२४ रोजी लखनऊमध्ये मंजूर महमूद यांच्या पोटी झाला. तलत यांनी लहानपणापासूनच संगीताकडे आपला कल दाखवला आणि रात्रभर संगीत मैफिलींमध्ये बसून ते आनंद घेत असे. १९३० च्या दशकाच्या उत्तरार्धात तलत यांनी लखनऊच्या मॅरिस कॉलेज ऑफ म्युझिक (सध्या भातखंडे म्युझिक इन्स्टिट्यूट) येथे पंडित एससीआर भट यांच्याकडून शास्त्रीय संगीताचे प्रशिक्षण घेतले. त्यांनी १९३९ मध्ये वयाच्या १६ व्या वर्षी ऑल इंडिया रेडिओ, लखनऊवर दाग, मीर, जिगर इत्यादी गझल गायला सुरुवात केली.

१९४४ मध्ये त्यांनी ‘तसवीर तेरी दिल मेरा बेहेला नहीं सके गी’ हे लोकप्रिय हिट गाणे गायले. या डिस्कमुळे तलत यांना संपूर्ण भारतात प्रसिद्धी मिळाली आणि लवकरच त्यांना कलकत्ता चित्रपट उद्योगाने आकर्षित केले. तलत यांनी कलकत्ता आणि बॉम्बे चित्रपट उद्योगासाठी सुमारे १६ चित्रपटांमध्ये छोट्या भूमिका केल्या. १९४० ते १९८० च्या दशकातील ४ दशकांमध्ये तलत यांनी १२ भाषांमध्ये सुमारे ७५० गाणी गायली. तलत हे १९५६ मध्ये पूर्व आफ्रिका, अमेरिका, युनायटेड किंग्डम, वेस्ट इंडीज येथे परदेशी संगीत कार्यक्रमांसाठी गेलेले पहिले भारतीय गायक होते. २०१६ मध्ये भारतीय टपाल खात्याने त्यांच्या सन्मानार्थ एक स्मारक टपाल तिकीट जारी केले. चित्रपट आणि गझल संगीताच्या क्षेत्रातील त्यांच्या कलात्मक योगदानाबद्दल तलत महमूद यांना १९९२ मध्ये पद्मभूषण पुरस्कार मिळाला. तलत महमूद यांचे ९ मे १९९८रोजी निधन झाले.