भारतीय विशिष्ट ओळख प्राधिकरणाने बाल आधारसाठी मार्गदर्शक तत्त्वे जाहीर केली आहेत. या नवीन मार्गदर्शक तत्त्वांनुसार, बाल आधारमध्ये मुलाचा बायोमेट्रिक डेटा अपडेट करणे आवश्यक आहे. सरकारने त्यांच्या एक्स हँडलवर बाल आधारसाठी जाहीर केलेल्या मार्गदर्शक तत्त्वांबाबत एक पोस्ट देखील शेअर केली आहे.
बाल आधार म्हणजे काय?
प्रथम आपण बाल आधार म्हणजे काय ते समजून घेऊया . 5 वर्षांखालील मुलांसाठी तयार करण्यात आलेल्या आधार कार्डला ‘बाल आधार’ म्हणतात. बाल आधार हे निळ्या रंगाचे आधार कार्ड आहे, जे इतर आधार कार्डांपेक्षा थोडे वेगळे असते. बाल आधारमध्ये मुलाची बायोमेट्रिक माहिती समाविष्ट करता येत नाही. मूल 5 वर्षांचे झाल्यावर बायोमेट्रिक तपशील अपडेट केले जातात. जर पाच वर्षांनंतर मुलाचा बायोमेट्रिक डेटा अपडेट केला नाही तर ते आधार कार्ड अवैध ठरते.
यासाठी मुलांचे आधार कार्ड आवश्यक (बाल आधार)
प्रवेश प्रक्रियेदरम्यान अनेक शाळा मुलांचा आधार क्रमांक मागतात. जर तुम्ही तुमच्या मुलासाठी आधार कार्ड बनवले नसेल, तर तुम्ही आजच तुमच्या मुलाच्या आधार कार्डसाठी अर्ज करावा. नवजात किंवा कोणत्याही वयोगटातील मुलांच्या आधार कार्डसाठी अर्ज करता येऊ शकतो.
5 वर्षांखालील मुलांसाठी आधार कार्ड
पाच वर्षांपेक्षा कमी वयाच्या मुलांसाठी बायोमेट्रिक्स विकसित करण्यात आलेले नाही. त्यामुळेच बोटांचे ठसे आणि बुबुळ स्कॅन यासारखी बायोमेट्रिक माहिती 5 वर्षांखालील मुलाच्या आधार डेटामध्ये समाविष्ट केली जात नाही. याकरताच मूल पाच वर्षांचे झाल्यानंतर बायोमेट्रिक्स अपडेट करणे आवश्यक आहे.
5 वर्षांपेक्षा जास्त वयाच्या मुलांसाठी आधार
जेव्हा ही मुले 5 आणि 15 वर्षांची होतील तेव्हा त्यांना त्यांचे बायोमेट्रिक्स अपडेट करावे लागतील, ज्यामध्ये दहा बोटे, बुबुळ आणि त्यांच्या चेहऱ्याचा फोटो समाविष्ट असतो.मूळ आधार कार्डमध्ये ही माहिती नंतर अपडेट केली जाते.
बायोमेट्रिक डेटा कसा अपडेट करायचा ?
बाल आधार बायोमेट्रिक माहिती अपडेट करण्यासाठी अपॉइंटमेंट बुक करणे आवश्यक आहे. यानंतर, सर्व आवश्यक कागदपत्रांसह आधार केंद्राला भेट देणे गरजेचे आहे. या कागदपत्रांमध्ये मुलाचे जन्म प्रमाणपत्र, ओळखीचा पुरावा आणि पत्त्याचा पुरावा यांचा समावेश आहे. यासोबतच मुलाच्या पालकांचे आधार कार्ड देखील आवश्यक आहे.
मुलाचा बायोमेट्रिक डेटा आधार केंद्रावर घेतला जातो आणि त्यानंतर हा डेटा मुलाच्या आधार कार्डमध्ये समाविष्ट केला जातो.
कोणती कागदपत्रे आवश्यक ?
1. सरकारी रुग्णालयातील मुलाचे जन्म प्रमाणपत्र किंवा डिस्चार्ज स्लिप
2. पालकांपैकी एकाचे आधार कार्ड
बायोमेट्रिक प्रमाणीकरणासाठी, पालकांना 5 वर्षांपेक्षा कमी वयाच्या मुलांसह आधार सेवा केंद्रात जावे लागेल.
बाल आधार कार्डसाठी ऑफलाइन नोंदणी
पायरी 1:
जवळच्या आधार कार्ड नोंदणी केंद्राला भेट द्या.
पायरी 2:
मुलांसाठी आधार कार्डसाठी फॉर्म भरा.
पायरी 3:
पालकांच्या जन्म प्रमाणपत्र आणि आधार कार्डसह फॉर्म सबमिट करा.
पायरी 4:
पालकांचे आधार कार्ड तपशील आणि मोबाईल नंबर द्यावा.
पायरी 5:
पडताळणी प्रक्रियेनंतर, मुलाचा फोटो घेतला जाईल. पाच वर्षांखालील मुलांचे बायोमेट्रिक घेतले जाणार नाहीत.
पायरी 6:
जर मूल पाच वर्षे किंवा त्याहून अधिक वयाचे असेल, तर त्याचा फोटो आणि बायोमेट्रिक डेटा जसे की आयरिस स्कॅन आणि फिंगरप्रिंट्स कॅप्चर केले जातील.
पायरी 7:
भविष्यातील संदर्भासाठी तुम्हाला एक पावती स्लिप मिळेल, ती सुरक्षित ठेवा.
पायरी 8:
तुम्हाला 60 दिवसांच्या आत एक मजकूर संदेश मिळेल आणि तुमचे बाल आधार कार्ड त्या वेळेत प्राप्त होईल.
मुलांच्या आधारसाठी ऑनलाइन नोंदणी कशी करावी ?
पायरी 1 :
UIDAI च्या अधिकृत वेबसाइटला भेट द्या आणि बाल आधार कार्डसाठी ऑनलाइन नोंदणी करा.
पायरी 2 :
आधार कार्ड नोंदणी पेजवर जा आणि त्यावर क्लिक करा.
पायरी 3:
मुलाचे नाव, पालकांचा फोन नंबर आणि ईमेल पत्ता यासारखी सर्व आवश्यक माहिती भरा.
पायरी 4:
सर्व वैयक्तिक तपशील प्रविष्ट केल्यानंतर, सर्व लोकसंख्याशास्त्रीय तपशील भरा.
पायरी 5:
पुढे जाण्यासाठी फिक्स अपॉइंटमेंट टॅबवर क्लिक करा. आता तुम्ही आधार कार्ड नोंदणीची तारीख निश्चित करू शकता.
पायरी 6:
अर्जदार जवळच्या नावनोंदणी केंद्राची निवड करून नावनोंदणी प्रक्रियेस पुढे जाऊ शकतात.
पायरी 7:
जवळच्या आधार कार्ड नोंदणी केंद्राला भेट द्या.
पायरी 8:
पालकांच्या जन्म प्रमाणपत्र आणि आधार कार्डसह फॉर्म सबमिट करा.
पायरी 9:
पालकांचे आधार कार्ड तपशील आणि मोबाईल नंबर द्या.
पायरी 10:
पडताळणी प्रक्रियेनंतर, मुलाचा फोटो घेतला जाईल.पाच वर्षांखालील मुलांचे बायोमेट्रिक घेतले जाणार नाहीत.
पायरी 11:
जर मूल पाच वर्षे किंवा त्याहून अधिक वयाचे असेल, तर त्याचा फोटो आणि बायोमेट्रिक डेटा जसे की आयरिस स्कॅन आणि फिंगरप्रिंट्स कॅप्चर केले जातील.
अशा प्रकारे, तुम्ही तुमच्या मुलासाठी आधार कार्ड बनवू शकता.
हेही वाचा : Personality Development : लोकांची मनं जिंकण्यासाठी फायदेशीर ठरतील या सवयी
Edited By – Tanvi Gundaye