सध्या बोर्ड परीक्षेचा काळ सुरू आहे. ज्या घरात बोर्ड परीक्षेचे विद्यार्थी आहेत त्यांच्या घरचं वातावरण तर अगदी गंभीर झालेले पाहायला मिळते. आईवडिलांना मुलांच्या परीक्षेचा ताण असतो तर विद्यार्थ्यांना पालकांच्या अपेक्षा आणि परीक्षा या दोघांचा ताण असतो.
तणावाचे संकेत समजून घ्या :
काही विद्यार्थी बोर्डाच्या परीक्षांचा उल्लेख करताच घाबरल्यासारखे तक्रार करू लागतात, जणू काही या बोर्डाच्या परीक्षा नसून एखादा डोंगर आहे, खरंतर या परीक्षा इतर परीक्षांसारख्याच असतात. परंतु ही परीक्षा महत्त्वाची आहे कारण ती भविष्याकडे जाणारी पहिली पायरी आहे. इतक्या ताणतणावात, मुलांना मदत करणे आणि आधार देणे ही पालकांची जबाबदारी आहे.
ताणतणावाची लक्षणे समजून घ्या :
परीक्षेच्या काळात तुमच्या मुलाला मदत करण्यासाठी, मुलांमध्ये तणावाची लक्षणे धोक्याच्या पातळीपर्यंत पोहोचत आहेत का यावर लक्ष ठेवणे महत्वाचे आहे. काही मुलांमध्ये ताणतणावाची लक्षणे इतरांपेक्षा लवकर दिसून येतात आणि त्यांच्या प्रतिक्रियांमध्ये मळमळ, उलट्या, ताप आणि चिडचिड यांचा समावेश असू शकतो. याचेच रूपांतर पुढे नैराश्यात होऊ शकते. पालकांनी हे लक्षात ठेवले पाहिजे की त्यांचे मूल जगातील कोणत्याही परीक्षेपेक्षा महत्त्वाचे आहे. जर अशी कोणतीही लक्षणे आढळली तर तुम्ही मुलाशी बोलणे आणि त्याला समजावून सांगणे महत्वाचे आहे की तुमचे त्याच्यावरील प्रेम कोणत्याही परीक्षेतील गुणांवर अवलंबून नाही. हे फक्त तुमच्या शब्दांतूनच नव्हे तर कृतीतूनही व्यक्त करणे गरजेचे आहे.
एकत्र वेळ घालवा :
तुमच्या व्यस्त वेळापत्रकामुळे, तुम्ही त्यांच्यासोबत जास्त वेळ घालवू शकत नसाल. परंतु, हे देखील समजून घ्या की या काळात मुलांच्या मनात अनेक गोंधळ किंवा गोष्टी असू शकतात ज्या त्यांना तुमच्यासोबत शेअर करायच्या असतील. म्हणूनच, आजकाल तुमच्यापैकी कोणीही मुलासोबत थोडा वेळ घालवणे, त्याच्याशी हलक्याफुलक्या पद्धतीने बोलणे आणि त्याच्या गरजा आणि चिंता ऐकणे आणि त्या सोडवणे महत्वाचे आहे. परीक्षेच्या वेळी घर शांत, शांत, सकारात्मक आणि आरामशीर ठेवल्याने मुलांना परीक्षेची मनापासून तयारी करण्यास मदत होते . तथापि, तुम्ही त्यांना असे सांगू नये की त्यांच्या परीक्षेमुळे तुम्ही कोणत्याही कार्यक्रमाला किंवा बैठकीला उपस्थित राहू शकला नाही; यामुळे त्यांना बळ मिळण्याऐवजी त्यांच्यावर दबाव येईल.
ब्रेक घेणे गरजेचे :
सतत अभ्यास केल्याने मुलांचा मेंदू थकू शकतो. अशा परिस्थितीत, ते पुस्तक उघडे ठेवून बसतील पण त्यांचे मन अधिक अभ्यास आत्मसात करण्याच्या स्थितीत नसेल. म्हणून, त्यांना समजावून सांगा की त्यांनी अभ्यासादरम्यान विश्रांतीसाठी थोडा वेळ ठेवावा. यामुळे पुन्हा अभ्यास करताना ताजेतवाने वाटू शकते. साधारणपणे, मुलाने दोन तास अभ्यास केल्यानंतर किमान 20 मिनिटांचा ब्रेक घ्यावा अभ्यासासोबतच मन आणि शरीराला आराम देणे देखील महत्त्वाचे आहे.
अभ्यासानंतर फिरायला जाणे किंवा थोडे फेरफटका मारणे अशा माध्यमातूनही मुलांना प्रसन्न वाटू शकेल. मुलांना रात्री उशिरापर्यंत अभ्यास करण्यापासून रोखा, कारण परीक्षेतील चांगल्या कामगिरीसाठी पुरेशी रात्रीची झोप आवश्यक आहे. जर तुमच्या लक्षात आले की मूल इंटरनेट मीडियावर जास्त वेळ वाया घालवत आहे किंवा विश्रांतीच्या नावाखाली त्याच्या मित्रांशी बोलत आहे तर त्याला समजावून त्याचे लक्ष अभ्यासाकडे वळवण्याचा प्रयत्न करा.
येणाऱ्या दिवसांची तयारी :
मुलाला आदल्या रात्री दुसऱ्या दिवशीच्या परीक्षेचे नियोजन करायला सांगा. त्यांना दुसऱ्या दिवशी उठून पुनरावृत्तीसाठी वेळ निश्चित करण्यास सांगा आणि पेन, पेन्सिल इत्यादी व्यवस्थित ठिकाणी ठेवा. या सरावामुळे त्यांना परीक्षेला बसण्यापूर्वी होणाऱ्या घाई, विलंब आणि तणावापासून वाचवता येते. अनेक पालकांना त्यांच्या विद्यार्थ्यांची परीक्षा संपल्यानंतर त्यांची उत्तरे तपासण्याची सवय असते. झालेल्या पेपरच्या उत्तरांवर चर्चा करण्याऐवजी, पुढील परीक्षेवर लक्ष केंद्रित करण्याचा प्रयत्न करा आणि पुढच्या पेपरमध्ये स्वत:चे बेस्ट देण्याचा प्रयत्न करा. पालकांनी हे समजून घेणे महत्वाचे आहे की प्रत्येक मुलामध्ये एक विशिष्ट क्षमता असते. मुलांना त्यांच्या क्षमतेपेक्षा जास्त गुण मिळवण्यास भाग पाडण्याऐवजी, पालकांनी त्यांना परीक्षेत त्यांची सर्वोत्तम कामगिरी करण्यास मदत करावी.
हेही वाचा : Holi Skin Care: या सोप्या पद्धतीने चेहऱ्यावरील पक्का रंग असा काढा
Edited By – Tanvi Gundaye