महिलांना (Women) घरातील कामासोबत कुटुंबातील सदस्यांचे देखील काळजी घ्यावी लागते. महिलांना सर्वांच्या खाने-पीण्याकडे लक्ष द्यावे लागते. हे सर्व बघत असताना महिला स्वत:कडे मात्र दुर्लक्ष करतात आणि महिला या कामात स्वत:ला एवढ्या व्यस्त केलेल आहे की, त्या सकाळचे कोवळे ऊन देखील घेत नाहीत. यामुळे महिलांना कंबर दुखी, पाठ दुखी, सांधे दुखी आदी समस्यांचा सामना करावा लागतो. यासारख्या समस्या वयानुसार वाढत जाते. यामुळे महिलांचे हाडे (bones) ठिसूळ आणि कमजोर होतात.
तरुणींमध्ये ऑस्टियोमलेशिया आणि वयोवृद्ध महिलांमध्ये ऑस्टियोपोरोसिट
मॅक्स सुपर स्पेशलिट रुग्णालयातील रुमेटोलॉजी विभागाचे डायरेक्टर डॉ. प्रसन्ना दीप राठने सांगितले की, महिलांमध्ये 2 प्रकारचे हडे कमकुवत होण्याचे प्रमाण जास्त आहे. व्हिटॅमिन डी (vitamin D) आणि कॅल्शियमची (calcium) कमतरता असलेल्या तरुण स्त्रियांना ऑस्टियोमॅलेशिया होऊ शकतो. हा मेनपॉज पहिले दिसून येते.
ज्या स्त्रिया वृद्ध आहेत आणि ज्यांचे मेनोपॉज गेले आहेत, त्यांना ऑस्टियोपोरोसिस नावाचा आजार दिसून येतो. वास्तविक, मेनोपॉजनंतर महिलांच्या शरीरात इस्ट्रोजेन नावाचे हार्मोन तयार होणे बंद होते. ज्यामुळे हाडांची जोडणी तुटते. इस्ट्रोजेन हे महिलांच्या हाडांचे संरक्षणात्मक कवच आहे. ते संपल्यानंतर हाडे इतकी पातळ होतात की ती तुटू लागतात.
ऑस्टियोपोरोसिसमध्ये कॅल्शियम आणि व्हिटॅमिन डी काम करत नाही
आपल्या हाडाचे 2 भाग असतात. हे अगदी पिलार सारखे आहे. याच्या लिंबात कॅल्शियम आणि व्हिटॅमिन डी असते. हाडेसारखे आहेत. ऑस्टिओपोरोसिसमध्ये हाडे पोकळ होतात. या स्थितीत कितीही कॅल्शियम आणि व्हिटॅमिन डी घेतले तरी फायदा होत नाही
महिलांमध्ये फ्रॅक्चरचे प्रमाण जास्त
महिलांची हाडे पुरुषांपेक्षा लहान आणि पातळ असतात. जे लवकर तुटू शकतात. मेनोपॉजनंतर महिला अनेकदा फ्रॅक्चरच्या बळी ठरतात. डॉ प्रसन्न दीप रथ म्हणतात की, हे फ्रॅक्चर घातक आहे आणि जगातील मृत्यूचे चौथे कारण आहे. ही परिस्थिती येण्यापूर्वीच वाचू शकता. महिलांनी जर हाडांना मजबूत करण्यासाठी खाणे-पीने या समस्येवर मात करू शकतात पण, त्यांना याची जाणीव नसते. ऑस्टियोपोरोसिस हा एक आजार आहे जो उपचार करण्यायोग्य आहे आणि कॅल्शियम आणि व्हिटॅमिन डी सुद्धा बरा होत नाही. भारतातील महिलांमध्ये बहुतेक फ्रॅक्चर हे बाथरूममध्ये पडल्यामुळे होतात. त्यामुळे घरात वृद्ध महिला असल्यास बाथरूममध्ये रॉड आणि अँटी स्लिपरी टाइल्स लावा.
तासंतास एकाच ठिकाणी बसणे योग्य नाही
हाडांवर जितका जास्त दबाव असेल तितके ते अधिक सक्रिय राहतात. अनेकदा अनेक लोक एकाच जागी तासंतास बसून टीव्ही बघतात किंवा फोनवर बोलत असतात. ऑफिसमध्ये अनेक जण तासंतास खुर्चीत बसतात. त्यामुळे त्यांची हाडे कमकुवत होतात. हाडांवर दबाव आणणे आवश्यक आहे. चालण्याने हाडांवर ताण पडतो, त्यामुळे चालणे तुमच्या जीवनशैलीचा एक भाग बनवा.
उपवास करणे हाडांसाठी चांगला नाही
महिला अनेकदा आठवड्यातून 2-3 वेळा उपवास करतात. डॉक्टर म्हणतात की, आठवड्यातून 1 दिवस उपवास करणे ठीक आहे, परंतु जर 1 दिवसापेक्षा जास्त उपवास ठेवला तर शरीरात पोषक तत्वांची कमतरता असते. जर तुम्ही उपवास ठेवला तर दूध, दही आणि चीज खाण्याचा प्रयत्न करा, जेणेकरून शरीराला संपूर्ण कॅल्शियम मिळेल.
चुकीचा सूर्य टाळा
डॉ प्रसन्न दीप रथ सांगतात की, व्हिटॅमिन डीची कमतरता उन्हात न बसल्याने होते. बहुतेक स्त्रिया सूर्य टाळतात. गृहिणी नेहमी घरातच राहतात, बाहेर उन्हात बसत नाहीत. हात आणि पाय दररोज अर्धा तास सूर्यप्रकाशात ठेवावे जेणेकरून शरीराला व्हिटॅमिन डी मिळेल.
व्हिटॅमिन डीशिवाय कॅल्शियम पचणे शक्य नाही.
व्हिटॅमिन डीच्या मदतीने कॅल्शियम शरीरात शोषले जाते. जर एखादी व्यक्ती आहारात भरपूर कॅल्शियम घेत असेल पण सूर्यप्रकाश घेत नसेल तर शरीराला कॅल्शियम अजिबात मिळणार नाही. व्हिटॅमिन डीच्या कमतरतेमुळे, स्नायू देखील कमकुवत होऊ लागतात आणि हार्मोन्सचे संतुलन देखील बिघडते. आजकाल घडणाऱ्या सर्व स्वयंप्रतिकार समस्या देखील व्हिटॅमिन डीच्या कमतरतेमुळे होत आहेत.
व्यायाम न केल्यामुळे हाडे कमजोर होतात
व्यायाम हा केवळ तुमची बॉडी फिट ठेवत नाही, तर तुमची हाडे देखील मजबूत ठेवण्यास मदत होते. काही अभ्यासातून सांगितले आहे की, व्यायाम आणि मॉर्निंग वॉक नाही करत त्यांची हाडे कमकुवत होतात. व्यायाम, वॉक, जॉगिंग, खेळ्याने तुमचा मनका मजबूत होतो.
दररोज व्हिटॅमिन डी आणि कॅल्शिमचे योग्य प्रमाणात सेवक करा
ज्या महिलांमध्ये व्हिटॅमिन डीची कमतरतात आहे. त्यांनी कॅप्सूल, पावडरचे सिरपच्या रुपात सप्लिमेंट घेणे गरजेचे आहे. त्या महिलांनी डॉक्टरच्या रिपोर्टनुसार सर्व औषधे घ्यावी. तसेच तुमच्या डायटमध्ये कॅल्शियमचा समावेश करावा. दररोज एक चपाती, दही, 1 ग्लास दूध आणि 1 वाटी पनीर घाल्याने तुमच्या शरीराला कॅल्शियम मिळेल.
