कोरोनापासून प्रवाशांचे आणि रेल्वे कर्मचार्‍यांचे संरक्षण व सुरक्षा करण्याच्या प्रयत्नात भारतीय रेल्वेने विविध नाविन्यपूर्ण उपाययोजना सुरू केल्या आहेत. नुकतेच रेल्वे सुरक्षा दलाने, रेल्वे स्थानकांवर येणाऱ्या प्रवाशांच्या तपासणी आणि स्क्रीनिंगसाठी रोबोटिक कॅप्टन “अर्जुन” पुणे रेल्वे स्थानकांवर तैनात केले आहेत. त्यामुळे आता प्रवाशांचे थर्मल स्क्रिनिंग करण्यासाठी तसेच रेल्वे स्थानक परिसरातील असामाजिक घटकांवर लक्ष ठेवण्यासाठी अर्जुन रोबोटची मोठ्या प्रमाणावर मदत होणार आहे.
रेल्वे बोर्डातील आरपीएफचे महासंचालक अरुण कुमार यांच्या हस्ते आणि मध्य रेल्वेचे महाव्यवस्थापक संजीव मित्तल, अतुल पाठक, प्रधान मुख्य सुरक्षा आयुक्त रेणू शर्मा, विभागीय रेल्वे व्यवस्थापक, पुणे विभाग, मुख्य सुरक्षा आयुक्त आलोक बोहरा आणि पुणे विभाग विभागीय सुरक्षा कमांडंट अरुण त्रिपाठी यांच्या उपस्थितीत शुक्रवार सायंकाळी या अत्याधुनिक रोबोटिक कॅप्टन “अर्जुन” ला ऑनलाईन लाँच केले. यावेळी संजीव मित्तल, जनरल मॅनेजर यांनी रेल्वे सुरक्षा दलाच्या नाविन्याची प्रशंसा केली आणि ते म्हणाले, “रोबोटिक कॅप्टन अर्जुन प्रवाशांना आणि कर्मचार्‍यांना कोणत्याही प्रकारच्या संसर्गापासून संरक्षण देईल आणि त्यांच्या देखरेखीमुळे वाढीव सुरक्षा मिळेल”.
कॅप्टन अर्जुन मध्ये मोशन सेन्सर, एक पीटीझेड कॅमेरा (पॅन, टिल्ट, झूम कॅमेरा) आणि एक डोम कॅमेराने सुसज्ज आहे. संशयास्पद असामाजिक हालचालींचा मागोवा घेण्यासाठी कॅमेरे कृत्रिम बुद्धिमत्ता अल्गोरिदम वापरतात, इनबिल्ट सायरन, मोशन अ‍ॅक्टिवेटेड स्पॉटलाइट एच -२६४ प्रोसेसर यात आहेत. नेटवर्क बिघाड झाल्यास रेकॉर्डिंगसाठी अंतर्गत अंगभूत स्टोरेज देखील आहे. कॅप्टन अर्जुन थर्मल स्क्रीनिंग करतो आणि ०.५ सेकंदात प्रतिक्रियेसह डिजिटल डिस्प्ले पॅनेलमध्ये तापमान नोंदवितो आणि तापमान संदर्भ श्रेणीपेक्षा जास्त असल्यास स्वयंचलित अलार्म होतो.
कोविड-१९ वर जागरूकता संदेश देण्यासाठी यामध्ये स्पीकर्स लावण्यात आले आहे. कॅप्टन अर्जुन कडे सेन्सर-आधारित सॅनिटायझर आणि मास्क डिस्पेंसर देखील आहे आणि त्यांना हलवताही येऊ शकते. रोबोटमध्ये फ्लोर सॅनिटायझेशनसाठी चांगली सुविधा आहे.
