वॉशिंग्टन : यूएस फेडरल रिझर्व्हने बुधवारी व्याजदर 0.75 टक्क्यांनी वाढवले. 1994 नंतरचा हा सर्वात मोठा वाढीचा दर आहे. महागाईला आळा घालण्यासाठी फेडरल रिझर्व्हने हा निर्णय घेतला आहे. या निर्णयाचा लाखो अमेरिकन व्यवसाय आणि कुटुंबांवर परिणाम होणार आहे. यूएसमध्ये घर, कार आणि इतर प्रकारच्या गोष्टींसाठी कर्ज घेण्याचा खर्च वाढणार आहे. शुक्रवारी अमेरिकेत जाहीर झालेल्या आकडेवारीनुसार, अमेरिकेतील महागाईने चार दशकांतील उच्चांक गाठला आहे. अमेरिकेत मे महिन्यात महागाईचा दर 8.6 टक्क्यांवर पोहोचला आहे. अमेरिकेच्या फेडरल रिझर्व्हच्या व्याजदरात वाढ झाल्यामुळे भारतीय चलनावरील संकट अधिक गडद झाले आहे. व्याजदर वाढल्याने डॉलर मजबूत होणार आहे, पण त्यामुळे रुपया आणखी घसरू शकतो.
बेंचमार्क अल्पकालीन दर वाढणार
फेडरल रिझर्व्ह बँकेचे विद्यमान अध्यक्ष जेरोम पॉवेल यांनी पत्रकार परिषदेत सांगितले की, “आम्हाला वाटले की या बैठकीत कठोर कारवाई करणे आवश्यक आहे आणि आम्ही तेच केले.” चलनवाढ फेडरल लक्ष्य दरावर परत आणण्यासाठी मध्यवर्ती बँकेच्या वचनबद्धतेवर जोर देण्यात आला आहे. पॉवेल म्हणाले की, आर्थिक वाढ मंदावल्याने बेरोजगारीचा दर थोडा जास्त असू शकतो. या निर्णयानंतर बेंचमार्क शॉर्ट-टर्म रेटमध्ये वाढ होईल, ज्यामुळे अनेक ग्राहक, व्यवसाय आणि कर्जधारक प्रभावित होऊ शकतात. रेटिंग फेडरल ओपन मार्केट कमिटीने आपली बेंचमार्क फंड रेट पातळी 1.5 टक्के ते 1.75 टक्क्यांपर्यंत खाली आणण्याचा निर्णय घेतला, मार्च 2020 मध्ये कोविड महामारी सुरू होण्यापूर्वीची सर्वोच्च पातळी आहे.
फेडरल अधिकार्‍यांनी यावर्षी आणि पुढील वर्षी बेरोजगारी वाढण्याचा अंदाज व्यक्त केला आहे, जो 2024 मध्ये 4.1 टक्क्यांपर्यंत पोहोचू शकतो. काही अर्थतज्ज्ञांच्या मते, या पातळीला मंदीचा धोका असेल. जेरोम पॉवेल यांनी व्याजदरात आणखी वाढ करण्याचे संकेत दिले आहेत.
2 टक्के महागाई गाठण्याचा प्रयत्न
पॉवेल म्हणाले, “आम्ही यापुढे मंदी आणण्याचा प्रयत्न करीत नाही, परंतु आम्ही 2 टक्के महागाई साध्य करण्याचा प्रयत्न करीत आहोत.” त्यामुळे संभाव्यता वाढली आहे. व्याजदर वाढल्याने डॉलर मजबूत होईल. मध्यावधी निवडणुकांपूर्वी महागाई ही मतदारांसाठी चिंतेची बाब बनली आहे. अर्थव्यवस्थेकडे पाहण्याचा जनतेचा दृष्टिकोन खराब झाला आहे. त्याच वेळी अध्यक्ष जो बायडेन यांची मान्यता रेटिंग कमकुवत झाली आहे आणि नोव्हेंबरमध्ये लोकशाही नुकसान होण्याची शक्यता देखील वाढली आहे.
अमेरिका व्याजदर का वाढवत आहे?
व्याजदरात वाढ झाल्यामुळे सर्व प्रकारची कर्जे महाग होतात. यामुळे लोक कमी खर्च करतात, ज्यामुळे बाजारातील वस्तूंची मागणी आणि किंमत दोन्ही कमी होतात.
हेही वाचाः पेट्रोल-डिझेलचे नवे दर जारी, मुंबईतील इंधनाचे दर जाणून घ्या