आग लागण्याच्या घटना आजकाल अनेक ठिकाणी घडत आहेत. आग लागल्यानंतर मुळात माणूस घाबरून जातो. पण आग लागल्यानंतर अग्निशामक उपकरणाचा (extinguisher) चा कसा उपयोग करावा अथवा न घाबरता आपल्याला काय सोपे उपाय करता येतील याबद्दल जाणून घेऊया.
अग्निशामक उपकरणाचा उपयोग कसा करावा?
- आग लागल्यानंतर सर्वात पहिले अग्निशामक उपकरणाचा (extinguisher) वापर करावा.
- अग्निशामक उपकरणाची पिन अथवा क्लिप काढल्यानंतर अग्निशामक वापरता येते. त्याचं प्रशिक्षण आपल्या इमारतीत राहणाऱ्या प्रत्येकाला दिलं जाईल याची काळजी घ्यावी.
- पिन काढल्यानंतर अग्निशामकाचं तोंड आगेच्या दिशेनं असायला हवं.
- आग लागलेल्या भागावर त्यामधील इंधन सोडल्यास, धूर तुमच्या तोंडावर अथवा डोळ्यावर येणार नाही. तसंच असं केल्यामुळं आग विझवण्यास मदत होईल.
- आग पूर्णपणे नियंत्रणात येईपर्यंत त्यातील इंधन आगीवर सोडत राहा.
आग लागल्यास करता येणारे सोपे उपाय
- आग लागल्यास सर्वात प्रथम घाबरून जाऊ नये. आग लागली हे कळल्यानंतर इकडेतिकडे धावाधाव न करता स्वतःचं मन स्थिर करण्याचा प्रयत्न करा.
- आग विझवण्यासाठी लागणारं कोणतं साधन तुमच्याजवळ आहे हे बघा.
- लवकरात लवकर पाण्यानं आग विझवण्याचा प्रयत्न करा.
- दरम्यान आपल्याबरोबर असणाऱ्या व्यक्तीला अग्निशामन दलाला फोन करायला सांगा. १०१ क्रमांकावर फोन करून योग्य पत्ता आणि माहिती असल्यास, साधारण किती लोक अडकले असण्याची शक्यता आहे याची माहिती द्या.
- उंच इमारतीत असल्यास, खाली उतरण्यासाठी कधीही लिफ्टचा वापर करू नका. उतरण्यासाठी जिन्याचाच वापर करा.
एखाद्या खोलीत अडकल्यास, घोंगडी अथवा तत्सम कपड्याचा वापर करून खिडकीच्या दिशेने जाऊन मदतीसाठी धावा करा. - कासावीस न होता खिडकीजवळ जाऊन जास्तीत जास्त मदत मागण्याचा प्रयत्न करा.
- शॉर्टसर्किट झाला असल्यास, पाण्याचा वापर करू नये. सर्वप्रथम घरातील मुख्य स्वीच बंद करावा. त्यानंतर आग लागली असल्यास, कोरड्या मातीचा वापर करता येऊ शकेल.
- घरातील कोणत्याही बटणांना हात न लावता लाकडी काठीचा अथवा कोणत्याही लाकडी गोष्टीचा उपयोग करावा. सहसा कोणत्याही बटणांना हात लावणं टाळावं. करंट बसण्याची भीती असल्यामुळं अग्निशामन दलाची वाट पाहावी.