नवी दिल्लीः युक्रेन-रशियाच्यादरम्यान सुरू असलेल्या युद्धानं घरगुती वापरातील तेलही महागलंय. या युद्धाचा जगातील अनेक अर्थव्यवस्थांना फटका बसलाय. विशेष म्हणजे आता या युद्धाचा या लढ्यामुळे जगातील अनेक देशांच्या अर्थव्यवस्थेला मोठा धक्का बसला आहे. भारतातही या लढ्याचा परिणाम आता स्पष्टपणे दिसून येतोय. गेल्या 10 दिवसांत देशातील अनेक भागांमध्ये मोहरीचे तेल, रिफाइंड तेलाच्या किमती वाढल्याच नाहीत, तर बाजारातूनही गायब होत आहेत. किराणा बाजाराशी संबंधित व्यापाऱ्यांच्या म्हणण्यानुसार, होळीपूर्वी स्वयंपाकाच्या तेलाच्या किमतीत सर्वाधिक वाढ रिफाइंड तेलांमध्ये दिसून येते. यामध्ये सोयाबीन तेल, सूर्यफूल तेल आणि पाम तेलाचाही समावेश आहे.
अलिकडे देश-विदेशात अनेक मोठी कारणे निर्माण झाली असून, त्यामुळे खाद्यतेलाच्या किमती सातत्याने वाढत आहेत, असे मत फेडरेशन ऑफ ऑल इंडिया एडिबल ऑईल ट्रेडर्सचे आहे. आंतरराष्ट्रीय बाजारात खाद्यतेलाच्या किमती वाढल्याच्या बातम्या येत असतानाच स्थानिक बाजारातही या तेलांच्या किमती वाढू लागल्या आहेत. गेल्या दहा दिवसांत रिफाइंड तेलाच्या किमतीत सर्वाधिक वाढ झाल्याचे व्यापाऱ्यांचे म्हणणे आहे. त्याचबरोबर गेल्या काही दिवसांपासून त्याचा साठाही कमी होत आहे. स्वयंपाकाच्या तेलाबद्दल बोलायचे झाले तर, गेल्या दोन आठवड्यात त्याचे दर प्रतिलिटर 20 ते 30 रुपयांनी वाढले आहेत. यासोबतच देशी तूप ते भाजी तुपाच्या दरातही प्रतिलिटर 25 ते 30 रुपयांनी वाढ झाली.
रिफाइंड तेलाच्या किमती का वाढल्या?
विशेष म्हणजे भारतातील शुद्ध तेल इतर देशांतून आयात केले जाते. केंद्र सरकारने पाम तेलावरील आयात शुल्कात 10 टक्के कपात केली असली तरी काही नवीन कारणांमुळे या सवलतीचाही भावावर परिणाम झाला नाही. खाद्यतेलाच्या उत्पादनात भारत खूप मागे आहे. भारत एकूण वापरापैकी सुमारे 60 टक्के परदेशातून आयात करतो. पाम तेल वगळता उर्वरित रिफाइंड तेलांपैकी बहुतांश अर्जेंटिना, ब्राझील आणि युक्रेनमधून येतात. मलेशिया आणि इंडोनेशिया येथूनही पामतेल येते. त्याचप्रमाणे जेव्हा सूर्यफूल शुद्ध तेलाचा विचार केला जातो, तेव्हा 90 टक्क्यांहून अधिक आयात अवलंबित्व रशिया आणि युक्रेनवर आहे. आता युद्धामुळे या दोन देशांतून होणारी आयात पूर्णपणे बंद झाली.
सेंट्रल ऑर्गनायझेशन फॉर ऑइल इंडस्ट्रीज अँड ट्रेडच्या म्हणण्यानुसार, रशिया आणि युक्रेनमध्ये युद्ध सुरू होण्यापूर्वीच आंतरराष्ट्रीय बाजारात रिफाइंड तेलाच्या किमती वाढू लागल्या होत्या. स्वस्तात विकल्या जाणाऱ्या पामतेलाच्या किमतीही या दिवसांत वाढल्या आहेत. मोहरीच्या तेलाच्या निम्म्या दराने विकले जाणारे पामतेल परदेशातील मोहरीच्या तेलाच्या तुलनेत 10 ते 15 रुपये किलोने महागले आहे. 25 फेब्रुवारी ते 3 मार्च दरम्यान, त्याची किंमत प्रति टन $ 200 ने वाढली आहे. त्यामुळे सोयाबीन, सूर्यफुलासह सर्व प्रकारच्या खाद्यतेलाचे भाव वाढू लागले आहेत.
हेही वाचाः Sanjay Raut : संजय राऊत मंगळवारी पत्रकार परिषद घेणार, कोणावर डागणार टीकेची तोफ?
