नवी दिल्ली : चीनने पुन्हा एकदा भारताच्या अंतर्गत वादामध्ये बोलण्याचा प्रयत्न केला आहे. पुढील आठवड्यात जम्मू-काश्मीरमध्ये होणाऱ्या जी-20 टूरिझम वर्किंग ग्रुपच्या बैठकीत उपस्थित राहण्यास नकार दिला आहे. आंतरराष्ट्रीय व्यासपीठावर भारताच्या विरोधात आणि पाकिस्तानचे समर्थन करणाऱ्या चीनने म्हटले की, वादग्रस्त क्षेत्रात होणाऱ्या अशा कोणत्याही बैठकीला विराेध आहे.
जम्मू-काश्मीरची ग्रीश्मकालीन राजधानी श्रीनगर येथे दोन दिवसांनी म्हणजे 22 ते 24 मे दरम्यान भारताच्या अध्यक्षतेखाली तिसऱ्या जी-20 टूरिझम वर्किंग ग्रुपची बैठक होणार आहे. यासंदर्भात नियमित पत्रकार परिषदेत चिनी परराष्ट्र मंत्रालयाचे प्रवक्ते वांग वेनबिन (Wang venbin) यांना विचारले प्रश्न विचारला गेला की, भारतील जम्मू-काश्मीर राज्यात होणाऱ्या जी-20 बैठकीवर बहिष्कार घालणार आहे का? या प्रश्नाला उत्तर देताना वेनबिन म्हणाले की, चीनने कोणत्याही वादग्रस्त क्षेत्रात जी-20 बैठकीचे आयोजन करण्याला तीव्र विरोध आहे. आम्ही अशा बैठकीत सामील होणार नाही. योगायोगाने चीन पाकिस्तानचा जवळचा सहकारी असल्यामुळे क्रॉस-बॉर्डरवर दहशतवादाला चालना देण्यामुळे भारत आणि पाकिस्तानमधील संबंध सतत अस्वस्थ होताना आपल्याला दिसतात.
अस्थिरतेचा परिणाम पर्यटन उद्योगावर
जम्मू -काश्मीरच्या युनियन प्रांताच्या विकासात पर्यटन उद्योगाने मोठी भूमिका बजावली आहे. परंतु भारत-पाकिस्तान यांच्यातील अस्थिरतेचा परिणाम पर्यटन उद्योगावर होत असल्यामुळे पर्यटकांची संख्या कमी झाली आहे. त्यामुळे जम्मू-काश्मीर होणारी जी-20 बैठक जगभरातील गुंतवणूकदार आणि पर्यटकांना काश्मीरमध्ये येण्यासाठी आकर्षित करू शकते असा विश्वास काश्मीरमधील पर्यटन उद्योगातील लोकांना आहे. त्यांना असेही वाटते की, जम्मू -काश्मीरमध्ये होणारी जी -20 शिखर परिषदेतून बदलांची लाट सुरू होऊ शकते. हे स्थिरता, आर्थिक विकास आणि सामाजिक विकासाच्या दिशेने नवीन मार्गावर काश्मीरला घेऊन जाऊ शकतो.
पाकिस्ताननेही विरोध केला होता
भारताने 2019 मध्ये जम्मू -काश्मीरमधून कलम 370 आणि A 35 ए रद्द केला. यानंतर पाकिस्तानच्या राज्यकर्त्यांनी अनेक प्रसंगी आंतरराष्ट्रीय टप्प्यावर जम्मू -काश्मीरचा मुद्दा उपस्थित केला आहे. यावर, भारताने थेट उत्तर दिले आहे की, काश्मीर हा भारताचा अंतर्गत मुद्दा आहे, तो कोणाचेही ऐकणार नाही. यानंतर पाकिस्तानने देखील जी-20 च्या बैठकीला विरोध करत आहे. याशिवाय पूर्व लडाखमध्ये तीन वर्षांपासून भारत आणि चीन यांच्यात गतिरोध सुरू आहे. जून 2020 मध्ये, पूर्व लडाखच्या गलवान खोऱ्यात प्रचंड संघर्षानंतर द्विपक्षीय संबंध उद्भवले आहेत. पण सीमा क्षेत्रात शांतता येईपर्यंत द्विपक्षीय संबंध सामान्य असू शकत नाहीत असे भारताने म्हटले आहे.
