बंगळुरूः गेल्या दशकभरापासून भारतानं आधुनिक तंत्रज्ञान वापरून देशातच शस्त्रनिर्मितीला प्रोत्साहन दिलं आहे. कधी काळी अमेरिका, रशिया आणि चीनसह जगातील सर्व बलाढ्य देशांना त्यांच्याकडे असलेल्या अत्याधुनिक पद्धतीची शस्त्रे बनवण्याचे तंत्रज्ञान असल्याचा अभिमान होता आणि शस्त्रनिर्मितीमध्ये त्यांच्या वर्चस्वाला कोणीही आव्हान देऊ शकत नसल्याचा विश्वास होता. मात्र, गेल्या दशकात भारताने त्या बलाढ्य देशांना केवळ आव्हानच दिले नाही, तर अशी स्वदेशी परिसंस्था निर्माण केली, ज्यामुळे भारत आता शस्त्रनिर्मितीच्या बाबतीत स्वयंपूर्ण झाला आहे. यासोबतच जगातील सर्व लहान देश ज्यांचे संरक्षण बजेट कमी आहे आणि ते महागडी शस्त्रे किंवा प्लॅटफॉर्म खरेदी करू शकत नाहीत, त्यांच्या आशाही भारताकडून वाढल्या आहेत.
आता बंगळुरूमध्ये सोमवारपासून सुरू होणाऱ्या एरो इंडिया 2023 शोमध्ये भारताची स्वदेशी शक्ती दिसेल. दोन वर्षांतून एकदा होणाऱ्या या एरो इंडियामध्ये भारत आपली स्वदेशी लढाऊ विमाने, युटिलिटी हेलिकॉप्टर, अटॅक हेलिकॉप्टर, ड्रोन आणि क्षेपणास्त्रे जगासमोर दाखवणार आहे. या एरो इंडियामध्ये 32 देशांचे संरक्षण मंत्री डिफेन्स मिनिस्टर कॉन्क्लेव्हमध्ये सहभागी होत आहेत, तर 29 देशांचे हवाई दल प्रमुख सहभागी होणार आहेत. एरो इंडियाबाबत संरक्षण मंत्री राजनाथ सिंह म्हणाले, ‘संरक्षण मंत्र्यांसोबत बैठकीसाठी माझे नाव देण्यात आलेय. ते मित्र देशांसोबतच्या आव्हानांना सामोरे जाण्यास गती देतील आणि संरक्षण क्षेत्रात आम्ही सायबर, आर्टिफिशियल इंटेलिजन्ससह उत्पादन क्षेत्रात नवीन स्थान प्राप्त करू.
एरो इंडियासाठी 800 हून अधिक कंपन्यांची नोंदणी
एरो इंडियासाठी भारतातील आणि परदेशातील 800 हून अधिक कंपन्यांनी आपली नोंदणी केली आहे, यात ते त्यांची छोटी ते मोठी उत्पादने प्रदर्शित करणार आहेत. 13 ते 17 फेब्रुवारी दरम्यान चालणाऱ्या एरो इंडियाचे पहिले 3 दिवस बिझनेस डे म्हणून ठेवण्यात आलेत आणि उर्वरित 2 दिवस सर्वसामान्यांसाठी असतील, तेव्हा ते हा एरो शो पाहू शकतील. यावेळी विशेष फ्लाय-पास्टचे आयोजन केले जाईल, ज्यामध्ये हवाई दल, एचएएल, डीआरडीओ, भारतीय नौदल आणि लष्कराचे लढाऊ विमान, हेलिकॉप्टर आणि ड्रोन भाग घेतील. ‘मेड इन इंडिया, मेड फॉर द वर्ल्ड’ म्हणजेच भारताने जगासाठी बनवलेले विमान आणि शस्त्रे ही या एरो शोची थीमही ठेवण्यात आली आहे, या एरो-इंडियाची टॅगलाइन ‘रनवे टू अ बिलियन अपॉर्च्युनिटी’ अशी आहे.
डीआरडीओचे दोन खास ड्रोन आकाशात दिसणार
या एरो शोमध्ये हिंदुस्तान एरोनॉटिक्स लिमिटेड (HAL) च्या वतीने स्वदेशी विमाने आणि हेलिकॉप्टरसह दोन विशेष DRDO ड्रोनदेखील आकाशात दिसणार आहेत. यापैकी एक ड्रोन तपस आहे आणि दुसरा ड्रोन ‘आर्चर’ आहे. फ्लायपास्टदरम्यान डीआरडीओचे ड्रोन ‘तापस’ अधिक उंचीवर उड्डाण करणारे ड्रोन फक्त सर्व काही रेकॉर्ड करणार नाही, तर त्यातून थेट फीडदेखील दाखवले जाणार आहे. याशिवाय या एरो शोमध्ये डीआरडीओने बनवलेले सशस्त्र किंवा अटॅक ड्रोन पहिल्यांदाच जगासमोर येणार आहेत.
हेलिकॉप्टर निर्मितीमध्ये भारताची प्रगती
या एरो शोदरम्यान HALची स्वयंपूर्ण उड्डाण निर्मिती फ्लाय पास्टमध्ये ठळकपणे पाहायला मिळणार आहे. या निर्मितीमध्ये LCH-प्रचंड, ALH ध्रुव आणि लाइट युटिलिटी हेलिकॉप्टरसह 15 स्वदेशी हेलिकॉप्टर ज्यांचा कारखाना नुकताच पंतप्रधान नरेंद्र मोदी यांनी देशाला समर्पित केलाय, यांचा समावेश करण्यात येणार आहे. याशिवाय फिक्स्ड-विंग एअरक्राफ्टमध्ये एलसीए-ट्रेनर, एचटीटी-40, आयजेटी आणि हॉक-आय यांचा समावेश असेल. तसेच भारतीय हवाई दलाचे राफेल, सुखोई, एलसीए तेजस, मिराज 2000 आणि मिग-29 हे विमानही फ्लाय पास्टमध्ये सहभागी होणार आहेत. लष्करी वाहतूक विमाने, C-17 आणि C-130 सह टोही विमाने देखील सहभागी होतील. एरो इंडियादरम्यान देशातील पहिल्या सुपरसॉनिक कॉम्बॅट ट्रेनर विमानाचे डिझाईन जगाला दिसणार आहे.
या दरम्यान DRDO द्वारे एकूण 330 उत्पादने आणि तंत्रज्ञान प्रदर्शित केले जातील, ज्यात Astra, लाँग रेंज सरफेस टू एअर मिसाइल (LRSAM), क्विक रिअॅक्शन सरफेस टू एअर मिसाइल (QRSAM), SAM, नेक्स्ट जनरेशन अँटी रेडिएशन मिसाइल, स्मार्ट अँटी देअर यांचा समावेश आहे. एअरफील्ड शस्त्रे आणि निर्भय क्षेपणास्त्रेही असतील. एअरबोर्न अर्ली वॉर्निंग अँड कंट्रोल सिस्टम, एलसीए तेजस आणि एलसीए नेव्ही डीआरडीओच्या फ्लाइंग डिस्प्लेमध्ये सहभागी होतील. मात्र, संपूर्ण देशाच्या नजरा आशियातील सर्वात मोठ्या एअर शो एरो इंडियाकडे लागल्या असून, तंत्रज्ञानाच्या बाबतीत भारताचा पराक्रम जगाला दिसेल, अशा पद्धतीने हा शो सादर केला जाणार आहे.
हेही वाचाः तुमच्याकडे राऊत तर आमच्याकडे रावत : भगतसिंग कोश्यारी
