मराठी नाटककार प्रभाकर लक्ष्मण मयेकर यांच्या ‘अग्निपंख’ या नाटकात मातृसत्ताकतेच्या कथेतून स्वातंत्र्योत्तर भारतातील सामाजिक गोंधळाचे चित्रण करण्यात आले आहे. झी थिएटरच्या टेलीप्लेमध्ये प्रसिद्ध अभिनेत्री मीता वशिष्ठ ही बदलाच्या शक्तिशाली वाऱ्यावर टिकून राहण्याचा प्रयत्न करणारी मातृवंशी म्हणून काम करते. ‘बाईसाहेब’ची भूमिका साकारणारी मीता सांगते की, अशी पात्रे अनेकदा लिहिली जात नाहीत. ती पुढे म्हणते, “दुर्गेश्वरीसारखी सशक्त स्त्री पात्र मिळणे दुर्मिळ आहे. ही एक स्त्री आहे जिच्याकडे अनेक पैलू आणि खोल आहेत आणि ती कथा पुढे नेणारी आहे.”
मीताला आनंद आहे की ‘अग्निपंख’ ने तिला अशा व्यक्तीची ही भूमिका साकारण्याची संधी दिली आहे जी तिच्या सरंजामी साम्राज्याचे रक्षण करण्यासाठी कटिबद्ध आहे परंतु तिच्या कौटुंबिक जीवनातील गुंतागुंत हाताळणारी आई आणि पत्नी देखील आहे. ती स्पष्ट करते, “बाईसाहेबांना जमीनदारी व्यवस्था आणि वर्गरचनेतील चढ-उतारांना सामोरे जावे लागते. त्यांना मद्यपी पतीशीही सामोरे जावे लागते ज्याला तिच्याबद्दल प्रेम किंवा सहानुभूती नाही.” त्याची दोन मुलंही जातीचे बंधन तोडून त्याच्याविरुद्ध बंड करत आहेत. हे बदल तिला समजणे कठीण आहे, तथापि, एका विशिष्ट टप्प्यावर तिला कळते की बदल हे एकमेव सत्य आहे. हे एक अतिशय गुंतागुंतीचे पात्र आहे. ती मजबूत आणि तरीही असुरक्षित आहे आणि तीच मला तिच्याबद्दल आकर्षित करते.”
तांत्रिक माध्यमांमुळे आता ‘अग्निपंख’ सारख्या नाटकांचा आवाका वाढत आहे याचा मीताला आनंद आहे आणि ती म्हणते, “टेलिप्ले थिएटरला अधिक सुलभ बनवते आणि प्रेक्षकांना अशा कथांशी जोडण्यास मदत करते ज्या त्यांनी कदाचित ऐकल्या नसतील.” जरी टेलिप्लेचे स्वरूप वेगळे आहे. थिएटरमध्ये, मी स्टेजवर जेवढ्या उर्जेने आणि उत्कटतेने कॅमेऱ्यासमोर अभिनय करते, तसाच अभिनय करण्याचा मी निर्धार केला होता.”
