वाणी संतांची

मग समुद्रापैलीकडील देखे । स्वर्गींचा आलोचु आइके। मनोगत वोळखे। मुंगियेचें ॥ मग त्याला समुद्रापलीकडीलही वस्तू दिसतात, स्वर्गांतील मसलती समजतात व मुंगीच्याही मनातील भाव ओळखता येतात. पवनाचा...

वयसा तरी येतुलेवरी । एर्‍हवीं बळाचा बळार्थु करी । धैर्याची थोरी । निरुपमु ॥ वयाने पाहिले तरी एवढासाच दिसतो; परंतु अतिशय पराक्रम करितो व त्यांचे...

मग काश्मिरीचे स्वयंभ । कां रत्नबीजा निघाले कोंभ । अवयवकांतीची भांब । तैसी दिसे ॥ मग केसराच्या स्वयमेव रंगासारखी अथवा रत्नरूप बीजाला निघालेल्या अंकुशसारखी त्या...

मग शशी आणि भानु । ऐसा कल्पिजे जो अनुमानु । तो वातीवरी पवनु । गिंवसितां न दिसे ॥ मग चंद्र आणि सूर्य अशी ज्या वायूला...

एर्‍हवीं तरी दोन्ही तेव्हांचि मिळती । परी कुंडलिनी नावेक दुश्चित्त होती । ते तयांतें म्हणे परौती । तुम्हीचि कायसी एथें? ॥ प्राण व अपान वायु...

मुखींच्या ज्वाळीं । तळीं वरी कवळी । मांसाची वडवाळी । आरोगूं लागे ॥ आणि मुखातील ज्वालांनी खालवरचे मांसादिकाचे घास करून खाऊ लागते. जे जे ठाय समांस...

नागिणीचें पिलें । कुंकुमें नाहलें । वळण घेऊनि आलें । सेजे जैसें ॥ नागिणीचे पिल्लू कुंकवाने नाहालेले जसे वेटोळे करून निजते, तैशी ते कुंडलिनी । मोटकी...

जो मूळबंधें कोंडला । अपानु माघौता मुरडला । तो सवेंचि वरी सांकडला धरी फुगूं ॥ मूलबंधाने कोंडलेला अपानवायु माघारी फिरला म्हणजे सहज वर अडकून फुगा...

आतां दिशांची भेटी घ्यावी । कां रूपाची वास पहावी । हे चाड सरे आघवी । आपैसया ॥ यामुळे, इतर दिशांकडे पहावे किंवा स्वरूप दृष्टीस पडेल...

मग शरीर संचु पार्था । अशेषुही सर्वथा । पार्ष्णीचा माथा । स्वयंभु होय ॥ अर्जुना ! मग हे शरीर घोटाच्या माथ्यावर आधाराशिवाय स्वतः सिद्ध राहते. अर्जुना...

प्रवृत्ती माघौति मोहरे । समाधि ऐलाडि उतरे । आघवें अभ्यासु सरे । बैसतखेंवो ॥ त्या ठिकाणी कर्म करण्याची प्रवृत्ती मागे फिरून समाधी कडे येते. आसनावर...

बहुतकरूनि निःशब्द । दाट न रिगे श्वापद । शुक हन षट्पद । तेउतें नाहीं ॥ तेथे बहुतकरून गडबड नसावी व श्वापदांची गर्दी नसावी; परंतु राघू...

ऐसेनि न राहतयातें राहवी । भ्रमतयातें बैसवी । थापटूनि चेववी । विरक्तीतें ॥ अशा रीतीने ज्याला त्या ठिकाणी राहण्याची इच्छा नाही, त्यालाही ती जागा राहवून...

तंव श्रीकृष्ण म्हणती ऐसें । हें उत्सृंखळ बोलणें कायसें । आम्हीं सांगतसों आपैसें । वरि पुशिलें तुवां ॥ तेव्हा कृष्ण म्हणाले, आम्ही स्वतःहून तुला सांगत...

पाठीं महर्षी येणें आले । साधकांचे सिद्ध जाहाले । आत्मविद थोरावले । येणेंचि पंथें ॥ पूर्वीचे महर्षि याच मार्गाने आले आणि ते साधकांचे सिद्ध झाले....